اداری
برنامه نویسی
طراحی
ترید
حسابداری
گیمینگ
خانگی
پاور
پردازنده
رم
قاب کیس
کارت گرافیک
مادربرد
فن و خنک کننده
هارد
هارد HDD
هارد SSD
ماینتور
کیبورد
ماوس
اسپیکر
پد ماوس
علت صدای زیاد کیس کامپیوتر
صدای زیاد کیس کامپیوتر، فقط یک مزاحمت ساده نیست؛ گاهی نخستین نشانه‌ی فرسودگی یا اختلال در یکی از مهم ترین اجزای سیستم است. بسیاری از کاربران زمانی که با صدای کیس هنگام روشن شدن یا با صدایی شبیه وزوز یا تق‌تق در حین کار مواجه می‌شوند، تصور می‌کنند مشکل موقتی است، اما در واقع این صداها می‌توانند حاصل تجمع گردوغبار، استهلاک فن، ناهماهنگی در جریان هوا یا حتی ایراد در منبع تغذیه باشند. درک منبع دقیق این نویزها به شما کمک می‌کند از آسیب‌های پرهزینه به قطعات جلوگیری کنید.
اگر صدای کیس شما اخیراً بیشتر شده، پیشنهاد می‌کنیم ادامه مطلب را با دقت بخوانید تا ریشه‌ی فنی مشکل و راه‌حل دقیق آن را بشناسید.
علت صدای زیاد کیس کامپیوتر
صدای کیس کامپیوتر همیشه نشانه‌ای از فعالیت قطعات داخلی است. برخی صداها طبیعی و گذرا هستند، اما افزایش غیرعادی نویز می‌تواند هشداری از فشار یا اختلال در قطعات باشد. شناخت رفتار صدا در شرایط مختلف، پیش‌زمینه‌ای ضروری برای تشخیص دقیق علت‌هاست.
۱. صدای کیس هنگام روشن شدن
اگر درست پس از فشردن دکمه‌ی Power، کیس با صدایی وزوز مانند یا ناهنجار شروع به کار می‌کند، احتمالاً مشکل از فن منبع تغذیه یا فن پردازنده است. در لحظه‌ی بوت، ولتاژ اولیه به‌صورت لحظه‌ای افزایش می‌یابد و فن‌ها با بیشترین سرعت شروع به چرخش می‌کنند. اگر محور آن‌ها خشک یا یاتاقان آسیب‌دیده باشد، صدای خشن و لرزشی ایجاد می‌شود. در چنین وضعیتی، باز کردن کیس و بررسی فیزیکی فن‌ها ضروری است. معمولاً کمی گردوغبار روی محور فن باعث اصطکاک و صدای شدید می‌شود؛ با اسپری هوای فشرده و روغن مخصوص بلبرینگ، مشکل برطرف می‌شود. اما اگر صدا با گذر زمان شدیدتر شود، تعویض فن بهترین راه است.
۲. صدای ممتد یا نوسانی در زمان کار عادی
یکی از دلایل رایج صدای نوسانی در کیس، تغییر مداوم سرعت فن‌ها در واکنش به افزایش دما است. وقتی دمای CPU یا GPU بالا می‌رود، فن‌ها با سرعت بیشتری می‌چرخند و پس از خنک‌شدن، دوباره آرام می‌گیرند. این چرخه باعث ایجاد صدایی رفت‌وبرگشتی می‌شود. در سیستم های گیمینگ یا طراحی سه‌بعدی که پردازش‌ها پیوسته بالا و پایین می‌شوند، این وضعیت طبیعی است؛ اما اگر صدا بیش‌ازحد بلند باشد، نشانه‌ی تهویه‌ی ناکافی است. در چنین شرایطی باید جریان هوای درون کیس را اصلاح کنید. تعویض خمیر حرارتی و تمیزکردن هیت‌سینک نیز در کاهش صدای ناشی از دمای بالا موثر است.
پیشنهاد مطالعه: نحوه اتصال کابل های داخل کیس کامپیوتر
۳. صدای تق‌تق یا ضربه در زمان کارکرد
صدای تق‌تق منظم در کیس معمولاً از هارد hdd می‌آید. این صدا ناشی از تلاش هد خواندن و نوشتن برای دسترسی به داده‌ها است، به‌ویژه زمانی‌که دیسک دچار لرزش شده باشد. اگر چنین صدایی در لحظه دسترسی به فایل‌ها شنیده می‌شود، بهتر است سریعاً از اطلاعات نسخه پشتیبان بگیرید. راه‌حل حرفه‌ای، جایگزینی HDD با هارد SSD است؛ چون SSD هیچ قطعه‌ی مکانیکی ندارد و کاملاً بی‌صداست. ضمن اینکه ارتقای هارد نه‌تنها صدا را حذف می‌کند، بلکه سرعت سیستم را چند برابر افزایش می‌دهد.
۴. صدای وزوز الکتریکی یا سوت‌مانند از پاور
گاهی صدا عجیب از کیس از درون پاور (منبع تغذیه) می‌آید، حتی وقتی فن آن سالم است. این صدا که به آن Coil Whine گفته می‌شود، در واقع ارتعاش فرکانسی سیم‌پیچ‌ها و خازن‌ها در اثر نوسان جریان برق است. صدایی زیر، پیوسته و مخصوصاً هنگام اجرای بازی‌های سنگین یا کارت گرافیک‌های قدرتمند شنیده می‌شود. برای رفع آن، استفاده از پاور با کیفیت ساخت بالا و فیلترینگ EMI ضروری است. همچنین اتصال کیس به پریز ارت‌دار و استفاده از محافظ ولتاژ کمک زیادی می‌کند. در صورت تداوم، تنها راه قطعی تعویض پاور است، زیرا Coil Whine به‌صورت فیزیکی در مدار باقی می‌ماند.
پیشنهاد مطالعه: بهترین بازی ها برای سیستم های قوی
۵. صدای لرزش فلزی یا زنگ از بدنه کیس
این نوع صدا معمولاً حاصل رزونانس مکانیکی میان بدنه و قطعات متحرک است. در کیس‌های ارزان‌تر که ضخامت فلز کمتر است، هر ارتعاش کوچکی در فن یا هارد به دیواره منتقل می‌شود و به صدایی بلندتر تبدیل می‌گردد. برای مهار این صدا، می‌توان از پد سیلیکونی یا فوم ضد لرزش در محل تماس هارد و فن استفاده کرد. همچنین محکم‌کردن پیچ‌ها و استفاده از پایه‌های نرم زیر کیس، ارتعاش را تا حد زیادی جذب می‌کند. در سیستم‌های حرفه‌ای، انتخاب کیس با ساختار ضد رزونانس و پوشش آکوستیک داخلی (Acoustic Foam) بهترین گزینه است.
۶. صدای زیاد در هنگام اجرای بازی یا پردازش سنگین
وقتی سیستم شما در حال اجرای بازی یا نرم‌افزار گرافیکی سنگین است، صدای فن‌ها ناگهان افزایش می‌یابد. این امر به‌دلیل بالا رفتن توان حرارتی (TDP) کارت گرافیک و پردازنده است. فن‌ها برای حفظ دما در محدوده ایمن، با حداکثر دور کار می‌کنند.
برای کنترل این وضعیت، باید تعادل بین خنک‌سازی و نویز را برقرار کرد. استفاده از خنک‌کننده‌های مایع (AIO Liquid Cooler) یا فن‌های PWM با کنترل هوشمند سرعت، بهترین راهکار است. همچنین تنظیم پروفایل سرعت فن در نرم‌افزارهایی مانند MSI Afterburner روی حالت “Silent” باعث می‌شود سیستم در زمان کارهای سبک بی‌صدا بماند و فقط هنگام نیاز به خنک‌سازی جدی، سرعت فن افزایش یابد.
۷. صدای ناهنجار پس از مدتی کارکرد مداوم
اگر کیس در ابتدا بی‌صدا کار می‌کند اما پس از گذشت چند دقیقه صدا بلند می‌شود، علت اصلی افزایش دمای کیس و ضعف در دفع حرارت است. این وضعیت معمولاً زمانی رخ می‌دهد که مسیر هوای خروجی مسدود شده یا فن‌ها گردوغبار گرفته‌اند.
در چنین شرایطی، بررسی دقیق جریان هوا ضروری است. بهتر است فیلترهای گردوغبار را تمیز کنید، سیم‌های اضافی را از مسیر تهویه کنار بزنید و مطمئن شوید کیس فاصله‌ی کافی از دیوار یا سطح پشتی دارد تا هوا آزادانه گردش کند. در محیط‌های کاری گرم، استفاده از فن‌های با فشار استاتیک بالا (Static Pressure Fans) توصیه می‌شود که توانایی عبور جریان هوا از میان فیلترها و هیت‌سینک‌ها را دارند.
جمع‌بندی
به طور کلی علت صدای بوق کیس کامپیوتر و سایر صداها حاصل ترکیبی از فشار حرارتی، ارتعاش مکانیکی، فرسودگی فن‌ها یا ضعف طراحی تهویه است. شناسایی دقیق منبع صدا در زمان روشن شدن، حین پردازش سنگین یا پس از چند دقیقه کار مداوم، به شما امکان می‌دهد اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهید و از آسیب طولانی‌مدت به قطعات جلوگیری کنید. برای کاربرانی که به سکوت و پایداری سیستم اهمیت می‌دهند، ماکرو کالا انواع کیس اداری، خانگی، طراحی، برنامه نویسی و گیمینگ با طراحی ضد لرزش و تهویه بهینه ارائه می‌دهد، که تضمین تجربه‌ای حرفه‌ای و بی‌صدا را فراهم می‌کند.
۱. چرا کیس من هنگام روشن شدن صدای زیاد می‌دهد ولی بعد آرام می‌شود؟
در لحظه‌ی بوت، فن‌ها با حداکثر سرعت فعال می‌شوند تا دمای اولیه را پایین بیاورند. اگر محور آن‌ها خشک یا گردوغبار گرفته باشد، صدا ایجاد می‌شود که پس از چند ثانیه کاهش می‌یابد.
۲. صدای “وزوز” هنگام بازی از چیست؟
این صدا معمولاً از پاور یا کارت گرافیک و ناشی از پدیده Coil Whine است؛ یعنی ارتعاش فرکانسی سیم‌پیچ‌ها تحت بار سنگین. استفاده از پاور باکیفیت یا تغییر زاویه نصب کارت گرافیک می‌تواند آن را کاهش دهد.
3. آیا ارتقای کیس می‌تواند صدای سیستم را واقعاً کم کند؟
بله، کیس‌های با طراحی مهندسی‌شده و دیواره‌های آکوستیک صدا را تا ۵۰٪ کاهش می‌دهند. مدل‌های حرفه‌ای موجود در ماکرو کالا با ساختار ضد لرزش و تهویه‌ی هوشمند، محیطی ساکت و خنک فراهم می‌کنند.